پنجشنبه ، ۶ / تیر / ۱۳۹۲ - ۱۵:۵۸
کد مقاله : 62
وضعیت آموزش عالی باز و از راه دور در ایران: یک ارزیابی سریع نسخه چاپی
دانشگاه آزاد ایران با هدف ایجاد آموزش عالی از راه دور حدود چهل سال پیش تأسیس شد. سپس در سال 1988 دور جدید فعالیت­های خود را بنام دانشگاه پیام نور (PNU) آغاز نمود. در این دانشگاه هم اکنون یک میلیون دانشجو در 400 مرکز مختلف در سراسر کشور مشغول به تحصیل هستند. علاوه بر این حدود 20 مؤسسه آموزش عالی مجازی در رشته­های مختلف دانشجو می­پذیرند. تعداد دانشجویان دوره­ های مجازی ایران در سه سال گذشته از 5000 نفر به 20000 نفر رسیده است. هر چند این تعداد نسبت به کل دانشجویان که چهارمیلیون وچهارصد نفر هستند بسیار اندک است اما روند پذیرش رشد خوبی داشته است.

 

  هدف مقاله حاضر ارائه یک ارزیابی کلان Macro- evaluation از وضعیت موجود آموزش باز و از راه دور در ایران است.

 متدولوژی این تحقیق ارزیابی سریع از طریق تحلیل داده­های آماری، تحلیل سیاست­های در حال اجرا، بررسی گزارشات رسمی و تحلیل محتوای کیفی مقالات منتشر شده در داخل ایران است. علاوه بر آن برای تکمیل اطلاعات وب سایت­های این مؤسسات نیز مشاهده و اطلاعات مورد نیاز در چک لیست ثبت شد.

  یافته­ ها نشان داد که آموزش باز در ایران یک سیـستم مکمل است نه سیستم آلترناتیو. در این سیستم هم دانشـگاههای مستقـل مجازی داریم هم دانشگاههای دو نظامی (Doaul Mode university) تلاش این مراکز متمرکز برای نسل سوم آموزش مجازی است. هدف سیاست­گذاران بیش از آنکه مجازی سازی کامل باشد آموزش انعطاف پذیر و تنوع دسترسی بوده است.

  اغلب داوطلبان دوره­های آزاد در ایران بزرگسالان و مدیران و کارآفرینان نیستند بلکه جوانان بازمانده از ورود به دوره­ های حضوری دانشگاههای معتبر دولتی هستند. این دوره ­ها تم فرهنگی دارند و هنوز اقتصادی نشده­اند. هدف دانشگاهها قبل از آنکه افزایش بهره­ وری و کارآیی یا سود بیشتر یا کاهش هزینه سرانه باشد پاسخگویی به نیازهای منزلتی و اجتماعی خانواده­هاست. با این وجود این دوره ­ها هنوز انتظارات جویندگان دانش را برآورده نمی­کند و تحصیلات سنتی و کلاسیک جایگاه خود را حفظ کرده است.

  از نظر فنی نیز ابزارهای توزیعی خوبی در دسترس است اما سطح تعامل به دلیل مشکلات پهنای باند ایده­آل نیست. برخی دانشگاهها مانند دانشگاه شهید بهشتی با قرار دادن دروس دوره­های آموزش آزاد دانشگاه MIT (MIT Open courseware)  بر روی وب سایت خود و ترجمه آنها به زبان فارسی دانشجویان را به استفاده از آنها ترغیب کرده­اند. برخی دیگر مانند دانشگاه صنعتی شریـف در تلاش­ند تا الگـویی بومی برای توسعه مشارکت ذی­نفـعان در برنامه ­های درسی فراهم کنند. دهها دانشگاه دیگر دانشکدۀ آموزش­های مجازی را در کنار دانشکده­های دیگر راه­اندازی کرده و از توان علمی آنها استفاده می­کنند. آنها همگی یک بازار شلوغ و متنوع آموزش عالی را به نمایش گذاشته­اند.

دیدگاه‌ها بسته شده‌اند.