چکیده :
«شعار توسعه علمی شرط بقا» در سال 1380 از سوی جامعه علمی کشور در سطح ملی مطرح شد. به دنبال آن پروژه تغییرات ساختاری در وزارت علوم و سپس تدوین برنامه چهارم توسعه کشور با رویکرد «توسعه دانایی محور» به عنوان ثمرات مرحلهای این شعار جامه عمل پوشید. سند چشمانداز 20 ساله کشور نیز مبحث «تولید علم» را با طرح شعار «قدرت اول منطقه آسیای جنوبغربی از نظر علمی و اقتصادی» به سطح یک آرمان ملی ارتقا داد. بدیهی است در مسیر تحقق این آرمان هنوز در ابتدای راه هستیم. موانع و معضلات پیش رو برای دستیابی به این آزمان عمدتاً نرمافزاری و از جنس فرآیندهای علمی و فرهنگی و اجتماعیاند. به گونهای که میتوان گفت تولید علم مترادف با رفع این موانع است. در رویکرد اجتماعی نیز تولید علم برآیند تمهید زمینههای علمی- فرهنگی و اجتماعی آن نیست. در نوشتار حاضر برخی پرسشهای کلیدی که هریک معرف یک راهبرد و جهتگیری متناظر با آن است طرح شده و جامعه علمی کشور به تأمل در آنها دعوت میشود.